Ik ben een slechte slaper. Op het moment dat het licht uitgaat, begint de stem in mijn hoofd tegen me aan te praten. Sinds ik met ACT therapie begonnen ben, heb ik begrepen dat deze stem ook wel "De piekerfabriek "genoemd wordt. Of "Het geweten". Om het piekeren te stoppen wordt geadviseerd om dit geweten af en toe flink belachelijk te maken, en het ook een naam te geven. Mijn geweten, die de leiding heeft over een piekerfabriek van enorme afmetingen; heet Trees.
Mijn moeder had de neiging om de naam Trees aan mensen (voornamelijk vrouwen) te geven, die ontzettend konden zaniken. Zo was er bijvoorbeeld een buurvrouw, waarvoor mijn moeder altijd wegvluchtte als ze haar door het raam zag aankomen. "Daar heb je die zeik Trees weer, ik ben er niet hoor", zei ze dan, terwijl ze zich verschuilde in de gang.
Net als de echte Trees kan die van mij ook vreselijk zaniken en zeiken. Er is altijd wel iets mis, of er dreigt iets mis te gaan. Trees zeikt constant aan mijn hoofd. Overdag kan ik me gelukkig schuilhouden omdat ik druk ben met andere zaken. Maar s'nachts ziet ze haar kans waar. Ik kan geen kant op. Trees gaat recht voor me staan en begint over de stomste dingen te zeuren. Over werk wat ik moet afmaken, keukenkastjes die ik nog moet schilderen, menu's die ik moet bedenken, wekkers die mega vroeg afgaan, kwalen en pijntjes die vast iets ernstigs betekenen, het klimaat dat op springen staat, een wereldoorlog die dreigt te beginnen, mijn kinderen die levensgevaar lopen als ze zich door het drukke verkeer van Amsterdam begeven, en mijn kat die misschien ziek is.
Er komt geen einde aan. Ook al zeg ik tegenwoordig letterlijk: Trees, je moet je kop houden, ik wil slapen.En, waarachtig, soms lijkt dat te werken. Trees stopt met zeuren. Het wordt even stil.
Echter sinds kort heeft Trees iets nieuws bedacht. Ze zingt namelijk liedjes.
En die liedjes, die zijn niet te stoppen. Het licht gaat uit, ik geef mijn man een nachtkus, doe mijn oordoppen in, en dan begint het. Om een voorbeeld te geven: rond de kerst heb ik een halve nacht wakker gelegen van "Santa Claus is coming to town". Het erge was dat ik continu alleen het refrein hoorde. Waarschijnlijk omdat Trees de volledige tekst niet kent. En dat refrein stond op repeat.
Maar afgelopen nacht, toen ik eerst 280 dikke, wollige schapen had geteld, zodat ze veilig op stal konden, begon er ineens, uit het niets, een jazz liedje, dat ik vroeger vaak thuis hoorde. Heel bijzonder, want sinds mijn vader is gestorven, ben ik op raadselachtige wijze ineens alle nummers vergeten die hij vroeger op de piano speelde. Maar ineens wist ik het weer; dit liedje speelde mijn vader! En mijn moeder zong mee.
En ineens was ik klaarwakker. Ik zag mijn vader en mijn moeder in de woonkamer. Ik zag de planten op de vensterbank staan, de honden in hun mand liggen en de zon door het raam naar binnen schijnen. En ongevraagd kreeg ik van Trees een uitgebreide rondleiding door mijn ouderlijk huis. Ik zag het oude bureau van mijn vader, de eethoek en de enorme kast met boeken, waarvan ik zelfs de titels kon lezen: "Funeral games", van Mary Renault, en "Dickens, De verzamelde werken". En door de openstaande deuren van de achterkamer zag ik de tuin. Ik zag de waslijn waar mijn moeder een kleed overheen had gehangen. Ik zag de oude schuur, en ik zag de veranda waar een kat lag te slapen.
En gedurende deze rondleiding hoorde ik mijn moeder zingen:"No one to talk with, all by myself, no one to walk with, but I'm happy on the shelf, ain't misbehaving, I'm saving my love for you"
Ik zag haar glimlachende gezicht. Ze keek me even aan en liep richting de keuken. En ik zag mijn vader, die nietsvermoedend aan het spelen was. Ik zag mijn zus haar fiets tegen de gevel aanzetten, en haar schooltas van de bagagedrager halen.
En even was ik Trees dankbaar.
